Oplosmiddelen en VOS
In de schoenherstelsector worden oplosmiddelen, oftewel Vluchtige Organische Stoffen (VOS) gebruikt die in contactlijmen, zolenloswekers, haren en schuimen kunnen zitten.
Vluchtige organische stoffen, oftewel oplosmiddelen, kunnen gezondheidsklachten veroorzaken:
Bij kortdurende blootstelling aan een hoge concentratie oplosmiddel kan misselijkheid, hoofdpijn, duizeligheid en hartkloppingen ontstaan. De klachten verdwijnen vaak snel na beëindiging van de werkzaamheden. Bij langdurige blootstelling kan permanente gezondheidsschade ontstaan. De vluchtige (makkelijk verdampende) oplosmiddelen kunnen het
Organo-Psycho-Syndroom (OPS) veroorzaken. Sommige oplosmiddelen zijn vermoedelijk schadelijk voor de voortplanting en diverse oplosmiddelen zijn huidirriterend wat in sommige gevallen zelfs kan leiden tot allergische reacties.
Oplosmiddelen kunnen evenals de huid irriteren en beschadigen. Veelvuldig contact met irriterende stoffen, is één van de hoofdoorzaken van het ontstaan van huidproblemen. Bij irritatie wordt huid beschadigd en kan de huid zich niet snel genoeg herstellen. Na een tijd ontstaat een eczeem (irritatie contacteczeem).
Een opeenvolging van geringe huidbeschadigingen als gevolg van irriterende stoffen, kan op den duur leiden tot een chronisch irritatief contacteczeem. Dit komt doordat de hersteltijd van de huid tussen de beschadigingen te kort is. Ook de huidontvettende invloed van sommige oplosmiddelen zoals bijvoorbeeld aceton veroorzaakt huidproblemen.
Eczeem kan ook veroorzaakt worden door een allergie (allergie contacteczeem). Bij allergie dringt de stof (bijvoorbeeld epoxyhars, lijmen, oplosmiddelen) door tot in het bloed en zet het menselijk immuunsysteem aan tot een reactie. Een allergie kan jaren duren.
Allergenen ofwel sensibiliserende stoffen kunnen mensen gevoelig maken en bij reeds gevoelige mensen (gesensibiliseerd) heftige allergische reacties veroorzaken.
Mensen kunnen een gevoeligheid ontwikkelen door blootstelling aan deze stoffen.
In hoeverre iemand gevoelig is voor een bepaalde stof hangt af van een aantal factoren. Uiteraard heeft het te maken met de eigenschappen van de betreffende stof zelf. Maar ook met de mate en de duur van de blootstelling, de persoonlijke gevoeligheid en de conditie van de persoon. Elk persoon reageert weer anders.
Overgevoeligheid openbaart zich bij de één pas na een paar jaar, terwijl een ander er direct last van heeft. Blootstelling gebeurt via inademing, via de slokdarm en via contact met de huid en slijmvliezen.